maandag 27 mei 2013

Rupsje Nooitgenoeg is evil

Van dienstgericht (of service georiënteerd) ontwikkelen wordt regelmatig gezegd dat het moeilijk en duur is, en te weinig oplevert. Helaas is dat in praktijk ook vaak zo. Maar de vraag is, net zo goed als bij andere benaderingen, of dat nou ligt aan de benadering of aan het feit dat de uitvoering vaak niet deugt.
Een van de principes bij dienstgericht werken is dat onderdelen doen wat ze moeten doen. En niet meer dan dat. Achter dat laatste zinnetje gaat een wereld van ellende schuilt. Want het blijkt vaak (te) moeilijk om te stoppen als het genoeg is.
Dan Ward beschrijft in een gratis ebookje “The Simplicity Cycle" (leestip!) dat er bij alle ontwikkelingen een moment komt dat je zou moeten remmen en radicaal van koers veranderen. In de beginfase van ontwikkeling komt er steeds nieuwe functionaliteit beschikbaar wat leidt tot meer kwaliteit. Maar ook, helaas, tot meer complexiteit. De kunst is te onderkennen wanneer meer nieuwe functionaliteit minder kwaliteit gaat opleveren dan dat de toenemende complexiteit daaraan afbreuk gaat doen. Zijn we er nog? Lees anders die laatste zin nog een keer. Want op dat punt gaat het in de praktijk dikwijls mis. En wordt er alsmaar doorgegaan met functionaliteit toevoegen, terwijl het netto resultaat door de toenemende complexiteit steeds slechter wordt.
In plaats van naar meer zou je juist naar minder moeten streven. Door alles te verwijderen dat onvoldoende waarde toevoegt. Dat is makkelijk gezegd, maar “complexity is easy, simplicity is hard”. En binnen een Rupsje-Nooitgenoeg-cultuur is bijna niet uit te leggen dat je om vooruit te komen eerst een stap terug moet gaan doen.
En dus zitten we opgescheept met allerlei uitgedijde systemen waarbij ooit de afslag is gemist. Die nu zo ingewikkeld zijn dat ze nauwelijks nog bruikbaar zijn. Zo ken ik een bedrijf dat al miljoenen heeft geïnvesteerd in een bedrijfsbreed klantrelatie-systeem. Maar waar de medewerkers blij zijn als ze voor een project gebruik mogen maken van een klein, eenvoudig, systeem dat (alleen) doet wat ze echt nodig hebben.
Bij dienstgericht werken heb je te maken met meerdere dienstenleveranciers en afnemers. Daarmee heb je ook volop kansen om het te laten ontsporen. Een genoeg-is-genoeg houding en het lef om te durven snoeien vermindert de kans daarop. Want, om met een citaat van Dan Ward te besluiten: “An extremely high level of complexity and an optimized degree of goodness are simply not compatible”.