Design-dingen die uit dingen bestaan

Service-oriëntatie en daarvan afgeleide Service geOrienteerde Architectuur zijn voor een belangrijk deel gebaseerd op "systeemdenken”. Bijvoorbeeld terug te zien in de ISO-42010 definitie van architectuur: “fundamental concepts or properties of a system in its environment embodied in its elements, relationships, and in the principles of its design and evolution”. Het zegt dus iets over een systeem dat uit elementen bestaat, maar dat zelf ook onderdeel is van een omgeving (wat ook een systeem is...). Een bekende manier om het "dingen die uit dingen bestaan" uit te leggen zijn de Lego-blokjes waarmee je stapsgewijs steeds grotere dingen kunt maken.

Vandaag kwam ik een originele uitleg van modulair denken tegen in relatie tot “design”. Om de denkwijze duidelijk te maken wordt daar verwezen naar weer een ander vakgebied: scheikunde. Een gebied waar de kleinste eenheid. het atoom, in verschillende samenstelling moleculen vormen, die op hun beurt samenklonteren tot complexe organismen en uiteindelijk onze wereld vormen. Voorwaar een mooi voorbeeld van modulair denken dat goed illustreert hoe je met slim combineren een heel eind kunt komen. 

“Atomic Design” kijkt op een vergelijkbare manier naar het ontwerpen van web-pagina’s die stapsgewijs zijn opgebouwd uit:

1. Atomen – HTML-tags als label, input, button
2. Moleculen – HTML-tags als een Form waarin label, inpt en button samen worden gebruikt
3. Organismen  - “groepen van moleculen” die vaak samen worden ingezet; bijv. een header met daarin een logo, navigatiemenu en zoekbox.
4. Templates – hier eindigt de analogie met scheikunde en wordt een concreet eindobject samengesteld dat herkenbaar wordt voor gebruikers (bijv. een html-wireframe) 
5. Pages – een instantie van een template (bijv. een webpagina) met echte content.

Voordelen van deze manier van ontwerpen zijn vergelijkbaar als bij dienstgericht denken: je kunt van meer abstract naar concreet werken, het komt de consistentie en schaalbaarheid ten goede en je realiseert stapsgewijs en met bijgestelde inzichten het uiteindelijke product.

Nieuw? In deze context voor mij zeker. Maar denken in termen van “dingen in dingen” is natuurlijk niet nieuw. De auteur verwijst terecht naar een stukje van Tim Berners Lee, die nog maar eens uitlegt waarom “modulariteit” zo’n cruciaal ontwerpprincipe is van het World Wide Web. Het product dat misschien wel het beste bewijst wat zo'n ontwerpprincipe aan kwaliteit kan opleveren.